Jak planować wydatki? Zobacz na czym polega planowanie budżetu rodzinnego, zarządzanie budżetem domowym i jak okiełznać domowe finanse. Podajemy prosty i skuteczny podział wydatków gospodarstwa domowego i sposoby na planowanie budżetu nawet w zeszycie.
Co to jest budżet domowy?
Najprostsza definicja budżetu domowego to zestawienie przychodów i rozchodów (wydatków) w gospodarstwie domowym, czyli jednej rodzinie. Takie budżety sporządza się zazwyczaj na miesiąc, ale można też przygotować je na tydzień czy rok. To istotny element domowych finansów, bez którego trudno jest planować jakiekolwiek wydatki czy spłatę kredytów.
Budżet domowy może zdawać się tym samym, co spisywanie wydatków. Nie jest to cała prawda. Słowo budżet oznacza, że podejmujemy jakiś plan i mamy zamiar się go trzymać. Mówiąc inaczej budżet to planowanie wydatków.
Planowanie budżetu domowego
Domowy budżet można prowadzić w różny sposób. Najprościej jest założyć go w zeszycie, ale można to też zrobić w excelu, jednej z aplikacji mobilnych, przez internetowy kalkulator budżetu domowego czy w pliku tekstowym. Budżet należy podzielić na kilka osobnych elementów.
Pierwszym elementem niech będzie wypisanie wszystkich miesięcznych dochodów oraz oszczędności. Liczą się wszystkie środki, które można łatwo ‘uruchomić’ a więc głównie gotówka oraz lokaty. Dochody można podzielić na stałe i ruchome. Stałe to oczywiście nasza pensja oraz inne stałe dochody np. z najmu. Ruchome to przychody okazjonalne, np. zlecenia czy zwrot podatku. Już sama czynność wypisania dochodów da nam pewien obraz domowej sytuacji finansowej
Wydatki stałe
Etap drugi to wypisanie wydatków stałych. To również nie powinno być zbyt kłopotliwe. Są to wydatki, które powtarzają się co miesiąc. Należą do nich:
- czynsz za mieszkanie
- opłata za prąd
- abonament telefoniczny i internetowy
- raty kredytów, pożyczek czy kart kredytowych
- jedzenie
- transport
- rozrywka
- inne stałe wydatki - np. czesne
Różne wydatki mogą wchodzić w skład tych samych kategorii. Np. rozsądnie jest sporządzić kategorię ‘opłaty’ pod którą będą podlegały zarówno czynsz, rachunek za prąd jak i abonament telefoniczny. Po odjęciu wydatków stałych od dochodów pozostanie nam kwota, którą miesięcznie możemy przeznaczyć na inne potrzeby.
Wydatki jednorazowe
Pozostałej kwoty nie możemy jednak zaoszczędzić ani wydać na przyjemności, gdyż pozostały jeszcze wydatki jednorazowe. Są to koszty takie jak
- ubezpieczenie OC
- przegląd samochodu
- wyprawka szkolna
- prezenty
Większość takich wydatków jest konieczna jedynie raz do roku. Warto więc podzielić np. koszt ubezpieczenia samochodu na 12 i odliczyć go od pozostałej do dyspozycji kwoty pieniędzy. Jeżeli jakieś wydatki ponosimy raz na kwartał, to wystarczy podzielić na 4.
Pozostałe pieniądze
Po odliczeniu wydatków stałych i jednorazowych pozostaniemy z pewną kwotą pieniędzy do dyspozycji. Każdy jednak wie, że zdarzają się sytuacje losowe, które wymagają nagłego sięgnięcia do kieszeni. Dlatego dobrze jest mieć oszczędności właśnie na takie sytuacje. To swoista prywatna ‘poduszka finansowa’. Przyjmuje się, że rozsądnie jest oszczędzać nawet 20% miesięcznych dochodów.
Przyjmuje się, że taki awaryjny budżet powinien wynosić nawet trzykrotność miesięcznych przychodów rodziny, albo przynajmniej trzykrotność miesięcznych wydatków gospodarstwa domowego. Niektórzy nazywają taką poduszkę finansową funduszem wydatków nieregularnych. Dopiero kiedy fundusz jest pełny pozostałe pieniądze można bezpiecznie przeznaczyć na bardziej ryzykowne inwestycje lub konsumpcję.
Jak zarządzać domowym budżetem - kredyty i pożyczki
Eksperci finansowi podkreślają, że pierwszym elementem stabilności finansowej jest spłata dotychczasowych kredytów. Część osób może liczyć na to, że nie trzeba wpisywać spłaty zaległych zobowiązań do domowego budżetu. Należy w takim przypadku zadać sobie pytanie czy niespłacony kredyt bankowy ulega przedawnieniu?
Teoretycznie taki kredyt może się przedawnić. W praktyce zobowiązanie prędzej czy później trafi do komornika, co choćby z perspektywy finansowej jest skrajnie niekorzystne. Do takiego niespłaconego kredytu zostaną doliczone odsetki za opóźnienie, monity, rozprawę sądową a w końcu czynności komornika. Ostatecznie komornik ‘wejdzie’ nam na konto bankowe i całkowicie zniszczy wszelkie plany domowego budżetu. Zamiast liczyć na przedawnienie lepiej jest porozumieć się z wierzycielem jeszcze przed przeterminowaniem długu. Spłata długów oraz pożyczek jest bardzo opłacalna z perspektywy finansowej.
