Franczyza jest metodą współpracy pomiędzy dwoma niezależnymi przedsiębiorcami czyli franczyzodawcą i franczyzobiorcą. Oznacza to w praktyce prowadzenie własnego biznesu jednak po szyldem innej marki bądź firmy na wyznaczonych przez przedsiębiorstwo zasadach. Franczyzobiorca otrzymuje od franczyzodawcy prawo do odpłatnego korzystania z niej. Dzięki takiemu rozwiązaniu franczyzobiorca może używać nazwy, loga a także patentów i koncepcji biznesu uznanej na rynku marki.
Przedsiębiorca decydujący się na taką współpracę może co prawda liczyć na pewien pakiet pomocy przy wyposażeniu samej placówki czy też rozwiązywaniu niektórych trudności już w trakcie jej prowadzenia. Jednak należy pamiętać, że w tym modelu biznesowym osoba decydująca się na franczyzę sama odpowiada za formalności przy zatrudnianiu pracowników a także przy rozliczeniach podatkowych.
Zalety i wady franczyzy
Zalety
Jedną z największych wad franczyzowego modelu biznesowego jest możliwość korzystania z doświadczenia i wiedzy konkretnej marki. Współpraca z dostawcami, model sprzedaży i promocji a także kanały dystrybucji to wszystko do czego dostęp ma osoba decydująca się na franczyzę. Rozpoczęcie działalności pod szyldem uznanej marki pozwala także na szybkie przyciągnięcie klientów. Franczyzodawca jest również w stanie zapewnić znacznie lepsze warunki współpracy z poszczególnymi kontrahentami. W dodatku korzystając z tego modelu biznesowego praktycznie odchodzą wszelkie obowiązki związane z promocją biznesu.
Wady
Większość osób odstrasza kwota jaką należy początkowo zainwestować. Minimalny próg kosztów inwestycyjnych w tym przypadku wynosi kilkanaście tysięcy złotych. Przy niektórych markach kwota ta może być znacznie większa. Ten model biznesowy ogranicza także samodzielność franczyzobiorcy. Praktycznie każda poważniejsza decyzja odnośnie punktu sprzedaży musi uzyskać akceptację właściciela firmy. W dodatku osoby decydujące się na franczyzę są praktycznie całkowicie zależne od franczyzobiorcy. Przy dobrym prosperowaniu przedsiębiorstwa to nie powinno być oczywiście żadnym problemem. Gorzej jednak gdy w wyniku nieodpowiednich działań właścicieli firmy cała marka traci na wizerunku i zyski znacząco spadają.
Obowiązki franczyzobiorcy
Osoba decydująca się na franczyzę powinna być świadoma obowiązków jakie będą na niej ciążyć. Przede wszystkim będzie to regularne dokonywanie opłat za franczyzę a także dostarczanie franczyzodawcy niezbędnych dokumentów takich jak na ten przykład sprawozdania finansowe. Franczyzobiorca musi zadbać także o odpowiedni asortyment czy wygląd samej placówki a także uczestniczyć w promocjach ogłoszonych przez właściciela marki.
Franczyza w Polsce
W naszym kraju działa obecnie około 1300 sieci franczyzowych. Liczba osób, które zdecydowały się na ten model biznesowy wynosi 83 tysiące. Franczyza najczęściej obejmuje sklepy spożywcze a także punkty gastronomiczne. Najpopularniejsze sieci franczyzowe w Polsce to: Żabka, Carrefour Express, Subway czy też McDonald's.
